- Luận văn, Luận án (Theses)
Authors: Phan, Thị Hà; Advisor: Huỳnh, Như Phương; Nguyễn, Mạnh Hùng (2022) - Sự ra đời và phát triển của ngôn ngữ học tri nhận đã làm thay đổi cái nhìn về ẩn dụ. Nghiên cứu ẩn dụ không còn bó hẹp trong phạm vi ngôn ngữ, mà còn trong cả cách thức tư duy, tri nhận thế giới của con người. Dưới góc nhìn tri nhận luận, ẩn dụ được xem là một công cụ tạo nghĩa cho những phạm vi khái niệm mới gần với kinh nghiệm sống của con người, là một phần trong cách con người tư duy và hành động. Do đó, nghiên cứu ẩn dụ ngữ âm từ góc độ tri nhận là hƣớng nghiên cứu mới và phù hợp với xu thế phát triển của lý thuyết ngôn ngữ học hiện đại. Đây cũng là một trong những nền tảng làm nên hệ thống lý thuyết mà luận án dùng để nhận diện và luận giải ý nghĩa ẩn dụ ở bình diện ngữ âm. Ẩn dụ ngữ âm là hiện tượng ngôn ngữ mang tính phổ quát hình thành trên cơ sở tương đồng về mặt ngữ âm. T...
|
- Thesis
Authors: Võ, Kim Hà.; Advisor: Nguyễn, Đức Dân (2011) - Kết hợp hai lý thuyết quan trọng trong Ngôn ngữ học Tri nhận là ẩn dụ ý niệm và nguyên mẫu, nội dung luận án bao gồm hai phần chính: hiệu quả nguyên mẫu trong cấu trúc nội tai của ẩn dụ và hiệu quả nguyên mẫu phát sinh từ những mối quan hệ bên ngoài cấu trúc ý niệm ẩn dụ.
Trong cấu trúc nội tại của ẩn dụ, hiệu quả nguyên mẫu thể hiện ở tính bất đối xứng và một hướng của phép chiếu từ miền nguồn sang miền đích. Miền nguồn và các yếu tố trong miền nguồn có vai trò cơ sở, quyết định các yếu tố tương hợp trong một miền đích hay nhiều miền đích. Ví dụ minh họa là những ẩn dụ hình thành từ những ý niệm khác nhau trong miền nguồn NHÀ.
Quan hệ giữa các ẩn dụ cùng miền nguồn DÒNG CHẢY và giữa các ẩn dụ cùng miền đích SUY NGHĨ được phân tích để tìm nghĩa trung tâm và phép chiếu trung tâm, ...
|
- Thesis
Authors: Nguyễn, Thị Như Ngọc.; Advisor: Bùi, Mạnh Hùng; Tô, Minh Thanh (2015) - -
|
- Thesis
Authors: Trần, Thế Phi.; Advisor: Nguyễn, Văn Huệ; Nguyễn, Thị Hai (2016) - Luận án nghiên cứu ẩn dụ ý niệm cảm xúc, giới hạn ở năm loại hình cảm xúc vui, buồn, giận, sợ, yêu biểu hiện trong thành ngữ tiếng Việt, có so sánh với thành ngữ tiếng Anh tương ứng dưới góc nhìn ngữ nghĩa học tri nhận. Luận án sử dụng phương pháp miêu tả, phương pháp phân tích ngữ nghĩa và phương pháp đối chiếu làm cơ sở cho nghiên cứu, kết hợp với phương pháp thống kê định lượng và định tính để bổ sung cho kết quả nghiên cứu. Luận án phân tích các đặc điểm ẩn dụ ý niệm của năm loại cảm xúc vui, buồn, giận, sợ, yêu được biểu đạt trong 503 tổ hợp thành ngữ tiếng Việt và 419 tổ hợp thành ngữ tiếng Anh, dựa trên cơ sở lý luận của lý thuyết ẩn dụ ý niệm, lý thuyết lược đồ hình ảnh và các mô hình ẩn dụ cảm xúc. Các miền nguồn cơ bản được chọn lọc để khảo sát bao gồm VẬT CHỨA, PHƯƠNG HƯỚ...
|
- Luận văn, Luận án (Theses)
Authors: Nguyễn, Xuân Hồng; Advisor: Trịnh, Sâm (2020) - Trước hết, từ việc nhận diện các ẩn dụ ý niệm (ADYN) phổ biến trong hai hệ thống diễn ngôn chính trị tiếng Việt (DNCTTV) và diễn ngôn chính trị tiếng Anh Mỹ (DNCTTAM), chú ý thích đáng sự tương tác về mặt văn hóa, luận án đã phân tích cấu trúc và chức năng của chúng trong mối quan hệ với miền nguồn và miền đích dựa vào chủ thuyết của Kövecses (2005, tr.67-68). Thứ đến, từ các đặc điểm đã xác lập, coi ADYN trong DNCTTV là cơ sở tiến hành so sánh với ADYN trong DNCTTAM, luận án đã tìm ra được những đặc điểm tương đồng và dị biệt trong hai hệ thống diễn ngôn chính trị (DNCT), cũng như nêu lên một số gợi ý về mặt thực tiễn có tính chất ứng dụng.
|
- Luận văn, Luận án (Theses)
Authors: Phan, Thị Hồng Hà; Advisor: Bùi, Mạnh Hùng (2020) - Luận án đi sâu tìm hiểu hệ thống ẩn dụ ý niệm và hoán dụ ý niệm cảm xúc yêu trong tiếng Hàn trên cứ liệu lời thoại phim truyền hình, một loại diễn ngôn quen thuộc, ít nhiều gần gũi với ngôn ngữ giao tiếp, đối chiếu với tiếng Việt. Dựa trên cơ sở đó, ứng dụng xây dựng quy trình dịch các ẩn dụ ý niệm, hoán dụ ý niệm cảm xúc yêu trong phụ đề phim Hàn từ tiếng Hàn sang tiếng Việt.
|
- Thesis
Authors: Lê, Thị Ngọc Điệp.; Advisor: Đỗ, Thị Bích Lài; Huỳnh, Thị Hồng Hạnh (2013) - - Chương 1 trình bày một vài vấn đề lí thuyết về thụ đắc ngôn ngữ và một số khái niệm làm công cụ cho việc miêu tả các đơn vị ngôn ngữ trong sách giáo khoa (SGK).
- Chương 2 trình bày kết quả thống kê, miêu tả và phân tích về các đơn vị ngôn ngữ thuộc cấp độ ngữ âm và từ vựng được sử dụng trong SGK môn Tiếng Việt bậc tiểu học ở Việt Nam.
- Chương 3 trình bày kết quả thống kê, miêu tả và phân tích về các đơn vị ngôn ngữ thuộc cấp độ ngữ, câu và văn bản được sử dụng trong SGK môn Tiếng Việt bậc tiểu học ở Việt Nam.
- Chương 4 trình bày kết quả thống kê, miêu tả, phân tích, nhận xét về các đơn vị ngôn ngữ được sử dụng trong SGK môn Tiếng Anh bậc tiểu học ở Singapore; so sánh đối chiếu các đơn vị ngôn ngữ được sử dụng trong hai bộ SGK Tiếng Việt và Tiếng Anh; qua đó đưa ra mộ...
|
- Luận văn, Luận án (Theses)
Authors: Nguyễn, Thị Như Điệp; Advisor: Đinh, Điền (2021) - Lịch sử nghiên cứu về độ khó của văn bản (viết tắt là ĐKVB), đặc biệt là các công trình nghiên cứu về ĐKVB tiếng Anh cho thấy văn bản (viết tắt là VB) có dễ hiểu hay khó hiểu phụ thuộc vào các yếu tố ngôn ngữ (viết tắt là YTNN) được sử dụng để chuyển tải nội dung trong văn bản đó; do vậy, luận án được thực hiện để xác định được vai trò, tác động, và sự ảnh hưởng của các YTNN đối với ĐKVB tiếng Việt, có đối chiếu với tiếng Anh.
Phần chính văn của luận án bao gồm phần Mở đầu, phần Kết luận và 4 chương chính với nội dung như sau:
Chương 1 trình bày về tổng quan và cơ sở lý luận của đề tài; trên cơ sở đó, luận án có được một khung lý thuyết để tìm ra các YTNN ảnh hưởng đến ĐKVB tiếng Việt (đối chiếu với tiếng Anh). Bên cạnh đó, việc đúc rút thực tiễn từ kết quả nghiên cứu về các...
|
- Luận văn, Luận án (Theses)
Authors: Hồ, Văn Hận; Advisor: Nguyễn, Hoàng Trung; Nguyễn, Thị Phương Trang (2022) - Tình thái có vị trí quan trọng trong việc biểu thị ý nghĩa của mỗi phát ngôn. Nếu vắng mặt yếu tố tình thái, thì nội dung mệnh đề sẽ mất đi sức sống, vì lẽ tình thái thường diễn đạt nhiều nét nghĩa khác nhau của người nói về giá trị mệnh đề. Chính vì lẽ đó, trong ngôn ngữ tồn tại quá nhiều phạm trù tình thái khác nhau đan xen trong cùng một phát ngôn, chẳng hạn như: tình thái lô-gích (logic modality), tình thái trạng huống (dynamic modality), tình thái nhận thức (epistemic modality), tình thái đạo nghĩa (deontic modality), tình thái cơ bản (root modality), tình thái hướng người nói (speaker-orientedmodality), tình thái hướng mệnh đề (proposition-oriented modality), tình thái hiện thực (alethic modality), tình thái chủ quan (subjective modality), tình thái khách quan (objective modal...
|
- Thesis
Authors: Nguyễn, Thị Bích Hường.; Advisor: Đặng, Ngọc Lệ (2014) - Luận án tập hợp tương đối đầy đủ các thuật ngữ tiếng Anh và tiếng Việt chuyên ngành về các lĩnh vực Quản lý hành chính về Trật tự xã hội, Kỹ thuật hình sự, Phòng chống tội phạm hình sự, Phòng chống tội phạm kinh tế, Phòng chống tội phạm về ma túy, Cảnh sát điều tra, Cảnh sát giao thông, Quản lý giáo dục & cải tạo phạm nhân, luật (Hình sự và Tố tụng hình sự).
Luận án phân tích đặc điểm của hệ thống thuật ngữ Anh -Việt chuyên ngành cảnh sát từ góc độ nguồn gốc, cấu tạo, ngữ nghĩa và cách sử dụng.
Trên cơ sở phân tích đặc điểm của hệ thuật ngữ tiếng Anh và tiếng Việt chuyên ngành cảnh sát, luận án tiến hành so sánh đối chiếu tìm ra các điểm tương đồng cũng như khác biệt của hai hệ thống thuật ngữ từ góc độ nguồn gốc, cấu tạo, ngữ nghĩa và cách sử dụng.
Luận án đề xuất các kỹ thuật ...
|
