Người phụ nữ trong văn hóa hồi giáo qua kinh Qur'an và văn học Ả Rập

Abstract

Theo hướng tiếp cận địa văn hóa, sử văn hóa; vận dụng các lý thuyết văn hóa học và các phương pháp hệ thống, phương pháp liên ngành, phương pháp so sánh, phương pháp nghiên cứu văn bản; dựa trên tư liệu khảo sát chính là kinh Qur’an, Ngàn lẻ một đêm và một số tác phẩm văn học hiện đại; luận án của chúng tôi khái quát để phân tích, lý giải vấn đề địa vị, vai trò người phụ nữ trong văn hóa Hồi giáo Ả rập, theo tiến trình lịch sử; làm nổi bật những đặc điểm riêng biệt qua so sánh với văn hóa Phật giáo và Ki tô giáo. Trong Chương 1 - Cơ sở lý luận và thực tiễn, luận án trước hết xác lập khung lý thuyết nghiên cứu văn hóa giới trong quan hệ với văn hóa tôn giáo và nêu lên giả thuyết nghiên cứu cho vấn đề người phụ nữ trong văn hóa Hồi giáo. Vấn đề người phụ nữ trong văn hóa Hồi giáo Ả rập được xác định trong hệ tọa độ (bao gồm không gian văn hóa - chủ thể văn hóa - thời gian văn hóa), nhằm làm sáng rõ những yếu tố ảnh hưởng đến quan hệ giới trong nền văn hóa này. Chương 2 - Người phụ nữ trong văn hóa Hồi giáo Ả rập qua kinh Qur’an - làm sáng tỏ địa vị, bổn phận người phụ nữ trong gia đình và xã hội qua khảo sát kinh Qur’an như một điển chế tôn giáo, chính trị, luật pháp, đạo đức của Hồi giáo Ả rập. Chương 3 - Người phụ nữ trong văn hóa Hồi giáo qua văn học Ả rập – làm sáng tỏ những khía cạnh cuộc sống, phẩm chất, khát vọng của người phụ nữ trong văn hóa Hồi giáo được phản ánh qua tập truyện dân gian Ngàn lẻ một đêm và một số tác phẩm văn xuôi hiện đại.